Novitads 09.04.2025
Il Grischun promova il turissem cultural

Ina nova orientaziun strategica
Il Grischun ch'è enconuschent per sia natira impressiunanta, per lieus da sport d'enviern ed experientschas en il liber, vul diversifitgar sia purschida turistica e sias gruppas en mira. Cun il project graubünden Cultura, instradà il 2023, duai la cultura avair en avegnir dapli muntada – sco resposta sin la midada dal clima ed ina stagiun d'enviern pli e pli pauc planisabla. La finamira è d'etablir il Grischun sco destinaziun principala per il turissem cultural.
Il project graubünden Cultura
Il project vegn purtà da l'uniun cun il medem num ed è finanzià per quatter onns (fin il 2027) grazia als meds da la nova politica regiunala (NRP). Il senn n'è betg d'installar novas instituziuns culturalas, mabain da far pli visiblas e da rinforzar las existentas: graubünden Cultura unescha quai che lavura savens a moda separada – organisaturs culturals ed acturs turistics, vischnancas e regiuns, iniziativas ed instituziuns.
En il focus stat la construcziun da raits stabilas tranter las valladas per part periferas, ina communicaziun clera da cuntegns culturals en il marketing turistic ed in diever intelligent da l'infrastructura existenta. Qua na fa la cultura betg mo part da la culissa, mabain da l'identitad regiunala: Purschidas duain nascher or dal lieu e betg parair sfurzadas da dadora.
Las sfidas n'èn betg da sutvalitar – i mancan lieus per realisar occurrenzas, las distanzas èn grondas, la concurrenza da promoziun è creschida en la scena. Tant pli impurtant saja da sviluppar «in'autra sensibilitad per il tema cultura sco pitga da la purschida turistica», accentuescha il manader da project Kaspar Howald. Per quai dovria, declera Howald vinavant, cunzunt «la veglia da crear, creativitad ed in talent per improvisar». Gist la mancanza d'infrastructura classica pudess daventar ina fermezza cun formats culturals «ch'ins po vesair mo qua».
Cultura sco identitad e limitaziun
Tenor Howald è la cultura in med impurtant per sa differenziar en la concurrenza cun autras regiuns. In studi preschentà dacurt da Grischun Vacanzas ha mussà, che la cultura na vegn savens betg numnada sco raschun per viagiar en il Grischun. Tuttina accentuescha Howald: «La cultura gida da rinforzar l'identitad d'ina destinaziun ed è in instrument effizient per sa differenziar da la concurrenza.»
Il Grischun en la cumparegliaziun regiunala
Il focus sin il turissem cultural n'è betg ina strategia exclusiva dal Grischun, er autras regiuns en Svizra Orientala rinforzan cun success la cultura sco pitga turistica, dentant cun differents accents:
- Son Gagl focussescha sin sia cuntrada culturala creschida a basa dad instituziuns, cun il Patrimoni cultural mundial da l'UNESCO (l'areal claustral e la biblioteca dal chapitel) sco product da parada. Il turissem cultural ed educativ èn là champs strategics principals, ed il barat tranter il sectur cultural ed il turistic vegn promovì activamain.
- Toggenburg sa differenziescha tras ses focus tematic cler: Il mund sonor Toggenburg collia la natira, la tradiziun e la musica e focussescha sin ina ferma enragischaziun locala. La noziun «turissem da resonanza» descriva l'arranschament integrativ, en il qual era la populaziun locala gioga ina rolla impurtanta.
- Appenzell metta en il center las isanzas e las tradiziuns sco argument da vendita exclusiv turistic, per exempel la tradiziun da Silvesterchläuse u ils costums. La sfida è da chattar in equiliber tranter l'access turistic ed il mantegniment da l'autenticitad culturala.
Resistenza ed effect
Malgrà ils impuls positivs – sco l'augment dals meds da promoziun chantunals per 600'000 francs – datti era vuschs scepticas. Intgins creacultura teman, che la cultura vegnia sacrifitgada al turissem commerzial. graubünden Cultura confrunta questa tema cun in arranschament participativ: Dapi il mars 2025 s'inscuntran actur:as da la cultura e dal turissem regularmain en il rom dal program «Spazi avert & Ufficinas – da la ponderaziun a l'acziun». Quai è in format participativ, al qual ils creacultura ed ils:las actur:as dal turissem da l'entir chantun s'inscuntran quatter giadas l'onn. La finamira è da barattar e sviluppar ideas cuminaivlas che vegnan realisads da gruppas da lavur en projects locals e chantunals.

La contribuziun en il magazin Saiten
L'artitgel cumplet da Davide Gadze en il magazin Saiten cun las illustraziuns da Nina Schweizer pudais Vus leger qua (text mo per tudestg).